Ks. Stanisław Szczepaniec
Czy prywatne posługiwanie się świętymi znakami jest liturgią
(2016)
- Kategoria tekstu: Anamnesis
- Źródło przedstawianego tekstu: Anamnesis 85 (2016), s. 88
- Dokument oczekuje na sprawdzenie
- Tytuł tekstu może się różnić od wersji drukowanej ze względu na standaryzację dla potrzeb wyszukiwarki.
PYTANIE:
Proszę o wyjaśnienie związku pomiędzy sakramentaliami a liturgią. Sakramentalia mogą być bowiem sprawowane według księgi liturgicznej Obrzędy Błogosławieństw, ale również być odmawiane prywatnie: czynienie znaku krzyża, noszenie szkaplerza, odmawianie różańca, używanie wody święconej. Czy również takie "prywatne" praktyki możemy nazwać liturgią Kościoła?
ODPOWIEDŹ:Zarówno sakramenty jak i sakramentalia stanowią liturgię Kościoła. Obok niej istnieją różnorodne praktyki nazywane pobożnością ludu Bożego. Należą do nich m.in. wymienione w pytaniu czynności, jak udział w nabożeństwach, odmawianie różańca, noszenie medalika czy szkaplerza, przeżywanie pielgrzymek, umieszczanie krzyża lub obrazu w mieszkaniach. Są one gorąco zalecone przez Kościół i spełniają bardzo ważną rolę, ale nie stanowią liturgii. Przygotowują do uczestnictwa w niej i przyczyniają się do tego, że owoce sakramentów i sakramentaliów głębiej przenikają w nasze życie. Szeroko omawia te zagadnienia Dyrektorium o pobożności ludowej i liturgii.
Niektóre nabożeństwa są bardzo podobne do celebracji liturgicznych. Czasem spotkania modlitewne w niektórych grupach trwają dłużej niż Msza święta i od strony emocji są bardziej przeżywane niż ona. Nie oznacza to jednak, że są one celebracją liturgiczną lub że można je stawiać wyżej niż sakramenty i sakramentalia. W pytaniu o to, co jest liturgią, a co nią nie jest, należy się odwołać do zatwierdzonych przez Kościół ksiąg liturgicznych. Tam podane są zarówno teksty czytań i modlitw oraz sposób ich przeżywania. Nie ma celebracji liturgicznych, które nie byłyby określone przez Kościół co do treści i sposobu przeżywania. We wspomnianych Obrzędach Błogosławieństw, które są księgą liturgiczną, zamieszczone są np. modlitwy przed i po posiłku. To piękne i wzorcowe modlitwy przy stole. Jest to pewien wyraz wiary, że spotkanie ludzi przy wspólnym stole ma w sobie wymiar sakralny. Nie jest to tylko samo zaspokojenie głodu, lecz doświadczenie wspólnoty, w której jest obecny Pan, przyzywany przez modlitwę. Obrzędy Błogosławieństw poświęcają tej tematyce wiele miejsca (nr 782-827). Przeżywanie modlitwy przy stole według tych obrzędów jest sprawowaniem liturgii. Gromadzą się na nią najczęściej członkowie Kościoła domowego.
(Ks. dr Stanisław Szczepaniec)