Ks. Andrzej Filaber
Zastępowanie psalmu pieśnią oazową i wykonywanie psalmu przez więcej osób
(2016)
- Kategoria tekstu: Anamnesis
- Źródło przedstawianego tekstu: Anamnesis 84 (2016), s. 93
- Dokument oczekuje na sprawdzenie
- Tytuł tekstu może się różnić od wersji drukowanej ze względu na standaryzację dla potrzeb wyszukiwarki.
PYTANIE:
Czy psalm responsoryjny w Wielką Sobotę może być zastępowany np. pieśnią oazową? Czy psalm responsoryjny może być wykonywany przez więcej niż jedną osobę?
ODPOWIEDŹ:Śpiew psalmu responsoryjnego, a także niektóre propozycje "udziwniania" Liturgii słowa wymagają przypomnienia myśli Kościoła. W Ogólnym Wprowadzeniu do Mszału Rzymskiegoczytamy: "Po pierwszym czytaniu następuje psalm responsoryjny, który jest integralną częścią Liturgii słowa oraz posiada wielkie znaczenie liturgiczne i duszpasterskie, gdyż sprzyja medytacji nad słowem Bożym". Na czym polega to znaczenie liturgiczne i duszpasterskie? Psalm responsoryjny spełnia trzy zasadnicze funkcje: kerygmatyczną, dialogową i medytacyjna. Wszystkie trzy służą ożywieniu wiary Ludu Bożego do przyjęcia słowa zbawienia głoszonego w czytaniach. Psalm z natury swojej powinien być śpiewany, co "wielce dopomaga do uchwycenia duchowego znaczenia psalmu oraz ułatwia rozmyślanie nad jego treścią" (OWMR 30). Nawet "jeśli nie można śpiewać psalmu, recytuje się go w sposób możliwie najbardziej sprzyjający medytacji nad słowem Bożym", o czym jest mowa we Wprowadzeniu do Lekcjonarza mszalnego. Instrukcja Episkopatu Polski O muzyce liturgicznej po Soborze Watykańskim II jednoznacznie zabrania zastępowania psalmu pieśniami, nawet mającymi Imprimatur władzy kościelnej.
W kontekście tych myśli łatwo odpowiedzieć na pytania postawione przez Szanownego Pana. Ktoś, kto wprowadza takie "zastępstwo" nie rozumie roli psalmu responsoryjnego w liturgii, a równocześnie ignoruje wskazania Kościoła. Zupełnym nieporozumieniem jest stosowana praktyka wykonywania podczas większych uroczystości psalmu responsoryjnego na 2, 3 czy 4 głosy lub przez kilkoro dzieci razem, np. podczas Mszy św. połączonej z I Komunią św. Rozbudowany wielogłosowo może być respons — odpowiedź ludu, a sam tekst psalmu ma być przekazywany w sposób medytacyjny przez psalmistę. Funkcja psalmisty jest funkcją indywidualną, tak jak lektora czy diakona śpiewającego Ewangelię, w odróżnieniu od funkcji scholi cantorum czy chóru.
(Ks. prof. dr hab. Andrzej Filaber)