Ks. Andrzej Filaber
Aktualność dawnych przepisów nt. muzyki
(2013)

PYTANIE:

Chciałbym zapytać o pewien dokument – mianowicie o motu Propio papieża św. Piusa X "O muzyce i śpiewie kościelnym" z 22 listopada 1903 r.

1. Czy przepisy w tym dokumencie są w ogóle ważne dziś? (w związku z wydaniem nowszych dokumentów o muzyce i śpiewie w liturgii),

2. Czy jeśli wszystkie przepisy nie są ważne – to czy chociaż ta część przepisów, która nie jest sprzeczna z późniejszymi przepisami jest ważna? (nawet jeśli nie ma w ogóle mowy o jakiejś sprawie w późniejszych dokumentach),

3. Czy jeśli dokument nie jest ważny w ogóle, to czy może być on traktowany jako wskazówka, jak należy czynić?

(Jakub Szela)

Pytania postawione przez Pana dotyczą przede wszystkim prawa Kościoła i zasad jego stosowania w odniesieniu do dawniejszych dokumentów. Czasami nowe dokumenty zawierają sformułowanie mówiące o zniesieniu wszystkich wcześniejszych przepisów dotyczącej danych kwestii. Często nowy dokument uzupełnia tylko i w pewnym stopniu koryguje zasady określone wcześniej. Tak jest w przypadku dokumentów odnoszących się do muzyki kościelnej. Dawniejsze przepisy nie tracą ważności, o ile nie zostały wprowadzone inne, nowsze, dotyczące tego samego zagadnienia.

Motu proprio św. Piusa X jako pierwszy w historii Kościoła dokument w całości poświęcony muzyce kościelnej zawiera wiele wskazań ogólnych, które nie starzeją się. Zresztą wiele późniejszych dokumentów Kościoła na temat muzyki odwołuje się, niekiedy wręcz cytuje wspomniane Motu proprio. Oczywiście nie może dotyczyć to wszystkich zmian wprowadzonych w związku z reformą liturgiczną Soboru Watykańskiego II określonych w Konstytucji Sacrosanctum Concilium i innych dokumentach posoborowych. Raz jeszcze zaznaczam, że w dokumentach posoborowych dotyczących muzyki znajdujemy między innymi potwierdzenie niektórych zasad określonych w Motu proprio, co świadczy o ich aktualności także dziś.
(Ks. prof. Andrzej Filaber)