Bp Stefan Cichy
Msza św. wieczorna w przeddzień uroczystości
(2012)

PYTANIE:

Chciałem zwrócić się o pomoc w pewnym liturgicznym problemie. Od jakiegoś czasu w mojej archidiecezji w kalendarzu liturgicznym pojawił się, według mnie, dziwny zapis. Otóż wg wskazań dotyczących formularza mszalnego, który należy wybrać w danym dniu, pojawił się obowiązek celebracji Eucharystii z danej Uroczystości w dzień poprzedzający. W ten sposób Msza wieczorna dnia poprzedzającego Uroczystość jest celebrowana z formularza Uroczystości. Oczywiście jest kilka uroczystości, które mają formularz Wigilii, ale czy taka sama praktyka dotyczy uroczystości, które takiego formularza wigilijnego nie mają (np. Uroczystość Wszystkich Świętych – czy należy odprawić z formularza tej uroczystości mszę wieczorną 31 października)? Pytałem redaktorów kalendarza liturgicznego: dlaczego pojawił się taki zapis. W odpowiedzi usłyszałem, że kiedyś tak nakazał ks. arcybiskup, gdyż uroczystość rozpoczynamy I Nieszporami Liturgii Godzin. W Ogólnych normach roku liturgicznego i kalendarza w pkt 11 czytamy: "Uroczystości zalicza się do głównych dni, a ich obchód rozpoczyna się w dniu poprzednim od I Nieszporów. Niektóre uroczystości mają specjalny formularz Mszy wigilijnej, którego się używa wieczorem w dniu poprzedzającym uroczystość, jeżeli odprawia się Mszę w godzinach wieczornych". Jednak nie ma zapisu odnośnie uroczystości, które wigilijnego formularza nie posiadają.

Nakaz sprawowania wieczornej Eucharystii w przeddzień uroczystości według formularza samej uroczystości jest słuszny. W przypadku świąt nakazanych obowiązuje podobna zasada jak w niedziele. Ponieważ obchód uroczystości zaczyna się wieczorem i Msza św. wieczorna w przeddzień uroczystości liczy się jak ta w samą uroczystość. Kodeks prawa kanonicznego w kanonie 1248 mówi: "Nakazowi uczestniczenia we Mszy świętej czyni zadość ten, kto bierze w niej udział, gdziekolwiek jest odprawiana w obrządku katolickim, bądź w sam dzień świąteczny, bądź też wieczorem dnia poprzedzającego". Nawet kiedy uroczystość nie ma formularza Mszy wigilijnej, bierze się wieczorem w jej przeddzień formularz samej uroczystości. Taka sytuacja jest w uroczystości: Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, Wszystkich Świętych, Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny i Świętej Bożej Rodzicielki Maryi. Analogicznie także w inne uroczystości: Św. Józefa, Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny, Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, Najświętszego Serca Pana Jezusa.

Wspomniany zapis w p. 11 Ogólnych norm roku liturgicznego i kalendarza stwierdza, że "Niektóre uroczystości mają specjalny formularz Mszy wigilijnej, którego się używa wieczorem w dniu poprzedzającym uroczystość, jeżeli odprawia się Mszę w godzinach wieczornych“, to nie oznacza, że tylko w przypadku formularza Mszy wigilijnej bierze ten formularz w przeddzień uroczystości. Szereg uroczystości nie ma specjalnego formularza Mszy wigilijnej, wtedy bierze się wieczorem formularz samej uroczystości. (Bp Stefan Cichy)